Blockchain💚Oyun: Voksel Dünyalarda, 8 Bit Kâr!

Bu yazı Dr. Keir Finlow-Bates’in Voxelling for Fun and Profit adlı yazısından uyarlanarak çevrilmiştir. 

Bir Dr. Keir hayranı olarak bu makaleyi çevirebilmem için bana verdiği özel izinden ötürü onur duyuyorum.

Çok keyifle okuyacağınıza eminim.

***

Oyuncular iyi bilir ama önce voksel ne demek bununla başlayalım isterseniz:

Voxel ya da voksel, bir pikselin 3 boyutlu karşılığıdır. Piksel, bir noktayı 2 boyutlu olarak tanımlarken voksel bir noktayı 3 boyutlu uzayda tanımlar. Bu kelime, volume (hacim) ve piksel kelimelerinden türeyerek "vo-ksel" haline getirilmiştir.

hashtag#Blockchain, hashtag#web3 ve hashtag#metaverse kelimeleri henüz bu kadar popüler olmadan önce oyun dünyasında etkisini göstermeye yavaş yavaş başlamıştı bile. Şimdiye kadar neler olduğunu ve "olabileceğini" Keir'in eşsiz esprili diliyle yazdığı makaleden bir okuyalım:

Son zamanlardaki yeni hobim, voksel dünyamda bir şeyler inşa etmek. Garip bir şekilde ödüllendirici ve rahatlatıcı buluyorum. Geçen pazar akşamı çocuk bakımına ve işe biraz ara verdim. Çocuklara güzel bir film açıp bilgisayarın başına geçtim ve internette bulduğum bir kurs sayesinde #Orthoverse'te bir kilise inşa ettim. Bakın:

"Benim voksel dünyam" dediğimde, gerçekten kendime kurduğum bir dünya olduğunun da altını çizmek isterim. Sunucuda sadece bana ait olan 96'ya 96'lık bir blok alan var. Diğer insanlar gelip dünyamı ziyaret edebilir ve ne yaptığımı görebilir fakat değiştiremezler.

Fangwanina Krallığı olarak bilinen o küçük ama şirin bölgenin hükümdarı benim! Şu anda 1928 başka arazi var ve 8072 tane daha satın alınabilir durumda... 8071... 8070... :)

Bunlar aslında parça başına yaklaşık 3 ABD dolarına mal olan NFT'ler.. *Bu 3 doların yaklaşık 0,50'sini sunucuyu çalıştırmak için veriyorsunuz bilginiz olsun.

Bu arada büyük oğullarım bunun gibi sunucuların çok olmadığını söylediler. Şöyle ki; ya özel bir sunucu kurup kendi dünyanızı orada yaratacaksınız ya da halka açık bir sunucu üzerinde o dünyayı yaratıp vandalların yapılarınızı parçalama riskini göze alacaksınız... 

❓Orthoverse gibi bir server nasıl karlı olacak?

❓Daha önemlisi, benim kadar bu işi seven voksel inşaatçılar için bu projeden kar sağlama yöntemleri sunabilecek mi?

Şunu da söylemek isterim ki ben burada Robert L. FitzPatrick'in Ponzinomics kitabında bahsettiği kazanç için ödeme yöntemlerinden bahsetmiyorum. Ya da ucuza bi token alıp daha sonra değerinden fazlaya satmak gibi bir sistem de değil beklediğim. Gerçek bir alışverişten bahsediyorum ki insanlarca değer verilen ve takdir edilen gerçek işlerin olduğu bir sanal dünya olsun; insanlar ödemeye fazlasıyla istekli olsun ve gerçekten buna güçleri yetebilsin.

💸Bu İş Paraya Nasıl Döner?💸

Şu anda voksel oyunu geliştiricileri bu işi sadece eğlence için yapıyor. Oyun oynar gibi sanal oyun dünyası inşa ediyorlar yani. Günün sonunda da eğer Roblox veya Microsoft değilseniz bu işi paraya çevirmek de kolay olmuyor.

Voksel tuğlalarından bir duvar örerek zengin olma ihtimaliniz maalesef gerçek hayattaki eşdeğerinden de düşük. Bugün İngiltere'de gerçek hayattan bir duvar ustası ve bir mimar, Roblox ve Minecraft ustalarından daha fazla para kazanıyor desek yalan olmaz.

Olsun, yine de sandbox geliştiricileri ve girişimcileri olarak para kazanmak için 3 seçeneğimizin varlığından da haber vermek isterim:

📽️ Videolar hazırlayın: 

İyi tasarımlarla var olursanız ve biraz görünürlük elde ederseniz, sosyal medya videoları aracılığıyla yapınızdan biraz para kazanabilirsiniz. Site, videonuzdan önce, sırasında ve sonrasında reklamlar gösterir ve siz de bir pay alırsınız.

Ülkelere göre değişiklik gösterse de eğer kanalınız yeterince popüler olursa (son 12 ayda 4.000'den fazla genel izlenme saati ve 1.000'den fazla abone 😎), videonuzun aldığı her 1000 görüntüleme için yaklaşık 3 ila 5 dolar kazanabilirsiniz.

👾 Kendi İşlerinizi Yükleyin:

Minecraft Marketplace'in muadili bir yere giderek kendi ürettiğiniz "skinleri", "modları" ve "buildleri" yükleyebilirsiniz. Skinler ve buildler genellikle birkaç dolara, voksel dünyaları ise satılan kopya başına onlarca dolar kazanabilir.

Minecraft söz konusu olduğunda, Microsoft yaptığınız satışlardan %30 kesinti alır. Skinler birkaç dolara satılır ve güzellikleri arttıkça yapılar ve modlar 50 dolara gidebilir.

Skin: Skinler, bir oyuncunun karakterinin görünümünü özelleştiren oyun içi öğeler satın almak için kullanılabilen kaplamalardır.

Mod (Modifications): Orijinal oyuna eklenen, çıkarılan veya değiştirilen özellikler ekleyebilen dosyalardır.

Build: Oyun içerisinde satın alınan ekipmanlardır.

🕸️ Kendi Web Sitenizi Kurun:

Son seçenek de kendi web sitenizi kurmak, onu bir ödeme işlemcisine bağlamak ve çeşitli haber gruplarında ve sosyal medyada reklamını yapmaktır. O zaman aslında kendi satış platformunuzu kuruyorsunuz ki bu çok fazla iş demek oluyor aslında.

İlginç yeni dokular ve skinler tasarlarsanız ve telif haklarını da elinizde barındırırsanız, çalışmalarınızın bir lisansını benim gibi birine yüzlerce dolara satabilirsiniz. Özel lisanslar size birkaç defa on binlerce dolar kazandırabilir. Söylemesi kolay tabii ama unutmayın ki çok az sanatçı voksel dünyalarından hayal ettikleri paraları bu yöntemlerle kazanmayı başarabildi.

🛣️ Başka Bir Yolu Yok mu? Hiç mi Yok? 🛣️

Hayır. Bildiğim kadarıyla şu anda önemli ölçüde farklı bir şey yok. Şimdilik seçenekler bunlar; başka bir şirket aracılığıyla para kazanmak ve ayrıcalık için komisyonlarda büyük bir pay ödemek veya kendiniz bir platform şirketi olmak. (Keir gibi) :)

➕ Bu Gidişat Nasıl Gidişat Efendim? ➖

Ne zaman gelecekte olabileceklerden bahsetsem, her zaman iki tür karşıt görüş önüme düşer. Bu yüzden yılanın başını küçükken ezmek adına argümanlarının özetlerini ve bence neden yanlış olduklarını sesli düşünüyorum:

1. 'Yediğin önünde yemediğin arkanda daha ne istiyorsun'cular: (+)

Bu grup; işlerin şu anki halinin hiç olmadığı kadar iyi olduğu görüşünde olanlardır. Okuduklarının genellikle, bu düzenin korunmasında çıkarı olan yerleşik şirketler tarafından desteklenen veya üretilen içerik olduğunu fark etmeden, teknoloji üzerine yazılmış basın bültenlerini özümserler ve sonuna kadar savunurlar.

2. 'Bu işin sonu yok'cular: (-)

Henüz orada olmadığımız için asla oraya ulaşamayacağımıza inananlardır. Bunlar, aksi yöndeki tüm kanıtlara rağmen, bilinçaltında ilerlemenin tek yolunun biyolojik evrim olduğuna inanan kişilerdir. Bilirisiniz sıcak hava balonu ve uçak icat edilmeden önce, kanatlarımızın olmadığını, öngörülebilir gelecekte herhangi bir kanadın büyümesinin olası olmadığını ve bu nedenle havadan daha ağır uçuşun imkansız olduğunu belirtenler vardı.

Oyun endüstrisi gibi mevcut bir alana yeni bir teknolojinin uygulanmasına her baktığınızda, şu anda neler olup bittiğini, bir yıl kadar sonra nerede olabileceğimizi ve nihai oyunun ne olabileceğini düşünmeye değer.

🔮⛓️Ne Umuyoruz, Ne Bulacağız?🔮⛓️

Genellikle her yeni teknolojinin ortaya çıkışında olduğu gibi bir kesim kötü niyetli kurnazlar konuyu çabuk kavrar, ve halk tarafından anlaşılmamasından faydalanırlar. Aynı şeyi eşi benzeri görülmemiş bir ölçekte ön ödemeli dolandırıcılığa olanak sağlayan e-posta ve başlangıçta kumar ve pornografi siteleri aracılığıyla gelişen internette de gördük.

Umuyorum ki bu düzenbazlık çağının sonunu oldukça yakında göreceğiz ve yeni nesil blockchain destekli oyunlar, ne yaptığını bilen insanlar tarafından dürüstçe üretilecek.

🧙🏼 Yakın Gelecekte Neler Olacak? 🧙🏼 

Yakın gelecekte, kullanıcılar için temel faydaların bağımsız kimlik yönetimi ve oyun içi varlıkların gerçek mülkiyeti olacağını düşünüyorum.

Bağımsız Kimlik Yönetimi: 🪪

Bugün herhangi bir web2 sitesinden hesap oluşturmak için tüm bilgilerinizi karşı tarafın ellerine teslim etmeniz gerekiyor. Kendi verilerine bile zor sahip çıkabilen insanların sizinkileri koruyup kollayabileceğini size düşündüren şey ne? 

Halbuki blockchain teknolojisiyle oluşturacağınız kimliğin bizzat oyun şirketinden bağımsız olarak mülkiyet hakkı sizdedir. Bu kimlik üzerindeki nesneleriniz de size aittir. 

Oyun İçi Varlıkların Gerçek Mülkiyeti: 🍌

Varlık sansürü adı verilen yasa gereği bazen oyun, oyun üzerinde oluşturduğunuz örneğin "sihirli kılıç" NFT'nizi bir muz olarak render edebilecekken bazen de hiç vermez. Fakat varlıklar her zaman ikincil pazarlarda alınıp satılabilir olarak kalır.

Bugün bir oyun şirketi hesabınızı iptal ederse geçmiş olsun... Parasını ödediğiniz ve elde etmek için çok uğraştığınız tüm öğeleri kaybedersiniz. Özellikle oyunda harcanan zaman ve emeği asla satın alamazsınız. Fakat şöyle bir şey var ki eğer oyun şirketinden bağımsız kimlik oluşturabildiğiniz bir yerdeyseniz, oyun içinde kazandığınız itemlerle bu zamanı parayla değiş tokuş edebilirsiniz.

Yazılım endüstrisi ve özellikle oyun endüstrisi kiracı ev sahibi modeline benzer. Siz kiracısınızdır oyun şirketleri ise mülk sahibi.

Mülk sahipleri bugün bu modelin zorluklarıyla beraber abonelik tabanlı iş modellerine doğru ilerlerken; gerçek hayattaki kiracılar en azından keyfi tahliyelerden yasalarla korunuyorlar. Gel gelelim çevrimiçi oyun şirketleri genellikle onları rahatsız ettiğiniz takdirde hesabınızı kapatmalarına olanak tanıyan hüküm ve koşullar bulabilirler.

Bunu yapamasalar bile, mahkemelerde tazminat aramak yerine ortalama bir kullanıcının sadece pes etmesine ve mülkünü terk etmesine güvenirler.

🧙🏼 Uzak Gelecekteki Temel Faydalar Ne Olacak? 🧙🏼

Şu anda blok zincirler, oyun verilerini bir veri tabanının yaptığı gibi işlemek için çok yavaş ve maliyetli. Uzun vadede maliyet düşecek ve işlem hızları artacaktır.

Bu olduğunda ve gerçek zamanlıya yakın veri işlemeyi yöneten blok zincirler mevcut olduğunda, oyun dünyası bir adım öteye gidecektir. Böylece, sansür çok daha zor hale gelecek ve gerçekten merkezi olmayan oyunlar ortaya çıkacaktır.

Son adımda hayal edilen zaman ise, oyun yazılımının, merkezi olmayan dosya sistemlerine aktarıldığı ve oyuncuların eşler arası ağ aracılığıyla birbirleriyle iletişim kurduğu zamandır. Bu andan itibaren, onları yapan yazılım şirketinin tamamen kontrolünden çıkan oyunları pekala görebiliriz.

Bu insanları daha doğrusu oyun şirketlerini korkutan bir senaryo. O sebeple şu anda oyun basınında çok sayıda anti-blockchain propagandası görüyoruz.

Bir oyuncu, bağımsız olarak sahip olunan varlıklar ile tamamen bir oyun şirketi tarafından kontrol edilen varlıklar arasındaki farkı gerçekten anladığında ve "hesapları" bir üçüncü taraf şirketin mutlak kontrolü altında olmadığında, tabii ki bunu tercih etmeye daha yakın olacaktır. 

Ne de olsa tavrınızı değiştirmek için bir oyun şirketiyle yalnızca tek bir kötü deneyim yeterlidir.

🏗️🧱🌳Orthoverse'e Geri Dönecek Olursak...🏗️🧱🌳

Söyler misiniz bunun ne kadarı gerçek ve ne kadarı hala bilim kurgu?

Kendi mahsulüm olan Orthoverse'de zaten uzak gelecekte gelinecek noktanın başlangıç adımını attım ve blockchain adresi oturum açma özelliğini uyguladım. Yalnızca 25 satır kod yazmak gerekti.

Burada oyun, belirli bir blockchain adresini gerçekten kontrol ettiğinizi kanıtlamak için tarayıcınıza bir bildirim gönderiyor ve "imzala" düğmesine tıkladığınızda bu kanıt oyun sunucusuna geri gönderiliyor. Bu kadar. 

Bu yaptığımız şey kullanıcı hesaplarını, Facebook veya Google ile birleştirilmiş oturum açma metodunu ve açık kimlik doğrulamayı (OAuth) tamamen ortadan kaldırdı. Yani sunucuda saklanması gereken tek tanımlayıcı bilgi, gerçek bir kişiye ait tanımlanabilir veri olarak nitelendirilmeyen; blockchain adresiniz olmuş oldu.

Bir de benim amacım NFT olabilecek her şeyi NFT'ye çevirtebilme ve bunun için ücret alma doktrini ile özetlenen diğer pek çok blockchain oyununun düştüğü tuzaktan kaçınma diyebilirim. Bu ne demek?

Bugün birçok blockchain oyununda görüyoruz ki oynaması ücretsiz, ama her küçük iyileştirme oyuncunun daha fazla nakit para harcamasını gerektiriyor. Yani ücretsiz bir uygulama içindeki uygulama içi satın alımlar gibi düşünebiliriz.

Aslında temel amacımızın oyun oynamak olduğunu unutmadan, oyunla ilişkili daha fazla NFT olacaksa, bence bunların kullanıcı için oyun oynamanın önünde bir engel oluşturmadan ve oyun şirketi tarafından bir nakit kapma aracı olmanın ötesinde bir faydası olması gerekiyor.

Bu faydayı yaratabilmek için oyunum üzerinde ne yapılabilir diye düşünürken aklıma şu geliyor:

Belki oyuncular (inşaatçılar) için bir pazar yeri kurabilirim. Burada satılacak NFT üzerindeki telif-sayı-mecra parametrelerini kendi belirlemesini sağlayabilirim.

Huh... Aslında o kadar çok fikrim var ki.. Ancak NFT yapı işlevselliğini veya diğer fikirlerden herhangi birini kodlamadan önce yapılması gereken bazı pazar validasyonları var. İşin prosedür kısmı yani...

Peki ya Ortoverse'ün tam bağımsızlığı (decentralization)? Bu hala çok uzak, ama en azından uzaklarda bir yerde bunu görebiliyorum, yani imkansız değil. Yine de yakın gelecekte üzerinde çalışmayı beklediğim bir şey değil.

🟥💭🟦🪫🟨Bloklar, Zihinler, Fikirler ve Kapasiteler🟩💾🟧🧠🟪

Şu anda, dünyanın oluşturduğu 700 milyon kadar bloğu depolamak (şu anda yaklaşık 50 milyona bakıyoruz) ve insanlar inşa ettikçe bazı blokları güncellemek, var olan herhangi bir kapasitenin ötesinde maalesef. 

Benzer şekilde, merkezi oyun sunucusu kitaplıklarını, merkezi olmayan bir haberleşen sisteme dönüştürmek büyük bir iş. Bununla beraber bant genişliği ve gecikme, çözülmesi gereken sorunlardan diğerleri.

Bir merkezi sunucunun bir oyuncudan konum güncellemesini alması 30 ms, bunu işlemesi birkaç milisaniye daha sürebilir ve ardından bunu çevredeki diğer tüm oyunculara göndermesi 30 ms daha alabilir. 

Eşler arası ağlar, bilgi yayılımında genellikle iki ila on iki saniyelik gecikmeler yaşar; bu, herhangi bir tür etkileşimli çok oyunculu oyun için hiç de yavaş değildir. 

Anlayacağınız tüm hayal edilen bu işleri başarmak için teknolojiyi geliştirmeye devam etmeliyiz. Şu anda zihnimize, teknolojimiz yetişemiyor diyebiliriz. 

Ben büyük umutlar içerisindeyim. Çünkü bakın genel olarak işlem maliyetleri azaldığı gibi ağ gecikmesi de azalıyor. Buna eş zamanlı olarak işlem hızları, işlem gecikmeleri ve veri depolama kapasiteleri de artıyor.

Doksanlı yılların sonlarında, 26kbps çevirmeli modemleri kullanarak, bir DVD filmi (4GB), internet üzerinden gerçek zamanlı olarak indirmek ve görüntülemek fikrine gülerdik. Bugün artık 4K filmler (20 GB+) her gün milyonlarca eve aktarılıyor.

"Çoğu insan bir yılda yapabileceklerini abartıyor ve on yılda yapabileceklerini küçümsüyor." - WH Gates III

Keir, masasında teknolojinin ne kadar hızlı ilerlediğini kendine hatırlatmak için 32 MB'lık bir SD kartı saklıyor.

Uzun lafın kısası ⏭️

Eğer bugün bir hobi tutkunu bir konsepte kanıt kıvılcımlar yakabiliyorsa, ticari oyun şirketlerinin bu ateşi yakmaması için hiçbir sebep yok. Peki soru şu, istiyorlar mı? - Hayır... Neden? - Mevcut iş modellerinden ve aboneliğe dayalı modellere geçişten elde ettikleri karlar yüzünden :)

Peki oyuncular bu değişikliği 'şu an' istiyorlar mı? - Hayır... Neden? Çünkü blockchain'in onlara getirebileceği faydaların farkında değiller. Çoğunlukla ya habersizler ya da yalnızca teknolojiyi çevreleyen olumsuz baskının etkisindeler.

Zaman içinde, oyuncular merkezi kontrol ve kiralama modelleriyle karşılaştıkları risklerin farkına vardıkça, oyunlara sahip olmanın faydalarını takdir edeceklerini umuyorum.

Peki bunu söylerken yeterince objektif miyim ki? Ne de olsa, blockchain'le ilgileniyorum... 😉

Keir kimdir?

Son 13 yıldır bir araştırmacı olarak ve son 8 yıldır da serbest danışman olarak bu sektörün içindeyim. Blockchain alanına en erken gelen katılımcılarından biriyim.

Son bir yıldır, bir hobi olarak, WEB3 ve Metaverse'ü araştırmak amacıyla bir NFT projesi üzerine kurulmuş voksel tabanlı bir oyun sistemi olan Orthoverse'ü inşa ediyorum.

Nitekim yeni bir teknolojiyi gerçekten anlamanın tek yolunun oraya gidip onunla bir şeyler yapmak olduğunu düşünüyorum.

Blockchain ile ilgili kısa açıklayıcı videolarımı YouTube kanalımda bulabilirsiniz ve ortaçağ tarzı voksel kreasyonlarımı ziyaret etmek isterseniz Orthoverse'e gidin ve henge'den kuzeye, Fangwanina'ya gidin.

Eğer beni desteklemek isterseniz, bunu yapmanın bir yolu Orthoverse NFT sitesine gidip bir arazi jetonu satın almaktır. Mevcut fiyatlarla bir jetonun maliyeti yaklaşık 0,00181 ETH veya 2,60 Euro'dur, bunun yaklaşık 0,50 Euro'su bana geliyor (gerisi işlem ücretlerini karşılıyor)